27 MAYIS 1960 DARBESİ

27 Mayıs Darbesi[1], 27 Mayıs 1960'da yapılan ve Türkiye Cumhuriyeti tarihinde gerçekleşmiş ilk askerî darbe[2]. Ayrıca 27 Mayıs Askerî Müdahalesi[3], 27 Mayıs İhtilâli[4] ya da 27 Mayıs Devrimi olarak da anılır. 1950 yılında iktidara gelen Demokrat Parti'nin ülkeyi gitgide bir baskı rejimine ve kardeş kavgasına götürdüğü gerekçelerini ileri sürerek Türk Silahlı Kuvvetleri içerisinde bir grup subay, 27 Mayıs 1960 sabahı ülke yönetimine bütünüyle el koydu. 37 subaydan oluşan Milli Birlik Komitesi bu harekat ile anayasa ve TBMM'yi feshetti, siyasi faaliyetleri askıya aldı, Cumhurbaşkanı Celal Bayar, Başbakan Adnan Menderes başta olmak üzere bir çok Demokrat Parti'liyi tutuklattı. Genelkurmay Başkanı Orgeneral Rüştü Erdelhun ve Kore gazisi Tahsin Yazıcı da tutuklananlar arasındaydı.

Milli Birlik Komitesi ülke yönetimini üstlendi. 3. Ordu Komutanı Orgeneral Ragıp Gümüşpala'nın, eğer darbenin lideri kendisinden daha kıdemli değilse Ordusuyla Ankara'ya yürüyüp isyancıları yakalayacağını söylemesi üzerine darbeden haberi olmayan Emekli Orgeneral Cemal Gürsel Milli Birlik Komitesi'nin başına getirildi.[5] Bu darbenin daha sonraki yıllarda meydana gelen askeri darbelerden farkları, Türk Silahlı Kuvvetleri emir komuta zinciri içinde yapılmamış olması (ki dönemin hükümetine yakın görülen Genelkurmay başkanı da yönetime el koyan askeri güçler tarafından tutuklanmıştır),[6] sol eğilimli bir darbe olması ve demokratik nitelikte, özgürlükler açısından köklü yenilikler sağlayan bir anayasanın yürürlüğe girmesiyle sonuçlanmasıdır.